Du lịch vùng cao đang trải qua một cuộc cách mạng nhờ vào chuyển đổi số và tinh thần chủ động từ người dân bản địa. Những người dân này đang trở thành người kể chuyện chân thực nhất về văn hóa, phong tục quê hương mình, giúp du lịch vùng cao trở nên hấp dẫn và bền vững hơn.
Tỉnh Tuyên Quang là một trong những địa phương đi đầu trong việc phát triển du lịch vùng cao. Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông ở thôn Pả Vi Hạ đã trở thành biểu tượng cho sự vươn lên của người dân bản địa. Với 19 hộ dân tham gia mô hình homestay, họ không chỉ kinh doanh mà còn gìn giữ phong tục truyền thống. Anh Nùng Thanh Sấn, chủ homestay Meo Vac Ethnic, là một trong những người tiên phong khai phá cách làm du lịch mới bằng cách quay video, viết bài và chia sẻ văn hóa Mông trên TikTok và Facebook.
Chuyển đổi số đang mở ra bước ngoặt cho du lịch vùng cao Việt Nam. Tại Bản Liền và Y Tý, Lào Cai, người dân bản địa đã biết tận dụng mạng xã hội, video và QR code để quảng bá văn hóa và thu hút khách. Họ không chỉ làm du lịch mà còn trở thành người kể chuyện sinh động nhất về chính quê hương mình. Trưởng ban quản lý Làng văn hóa du lịch cộng đồng dân tộc Mông, Chu Minh Quang, cho biết rằng chuyển đổi số là cách nhanh nhất để người dân vùng cao tự quảng bá chính mình. Quan trọng nhất vẫn là thay đổi tư duy để người dân hiểu rằng chính họ là người kể chuyện hấp dẫn nhất về bản làng mình.
Tuy nhiên, vẫn còn những điểm nghẽn cần được khai thông, như hạ tầng viễn thông chưa đồng đều, khả năng tiếp cận công nghệ của người dân còn chênh lệch và thiếu đội ngũ hướng dẫn có chuyên môn. Hơn thế, chuyển đổi số nếu không đi kèm gìn giữ bản sắc sẽ dễ dẫn đến thương mại hóa văn hóa. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và đầu tư từ các cấp chính quyền, cũng như sự tham gia tích cực của người dân bản địa.
Để du lịch vùng cao phát triển bền vững, tỉnh Lào Cai đang kiện toàn bộ máy quản lý, phát triển nhân lực, thúc đẩy số hóa, bảo vệ môi trường và hợp tác quốc tế. Mục tiêu đến năm 2030 là đón 15 triệu lượt khách, doanh thu trên 71.000 tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 65.000 người. Đây là một thách thức lớn, nhưng với sự chủ động và tinh thần đổi mới của người dân bản địa, du lịch vùng cao Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu này.
Trong thời gian tới, du lịch vùng cao sẽ tiếp tục được đẩy mạnh với việc áp dụng công nghệ số trong quản lý và quảng bá. Người dân bản địa sẽ tiếp tục được hỗ trợ để phát triển homestay, cũng như các sản phẩm du lịch đặc trưng. Điều này không chỉ giúp tăng thu nhập cho người dân, mà còn góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của các dân tộc vùng cao.
Du lịch vùng cao đang có một tương lai tươi sáng, với sự tham gia tích cực của người dân bản địa và sự hỗ trợ từ các cấp chính quyền. Với sự đổi mới và sáng tạo, du lịch vùng cao sẽ trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn nhất của du lịch Việt Nam.
