Tại xã Tam Ngãi, tỉnh Vĩnh Long, một bảo tàng dừa sáp độc đáo và giàu ý nghĩa đã được xây dựng với kinh phí lên đến hơn 20 tỷ đồng. Công trình này đã được khánh thành vào ngày 13/12/2024 sau gần 2 năm xây dựng, thể hiện sự nỗ lực và tâm huyết của những người thực hiện.
Bảo tàng tọa lạc trên diện tích gần 1.500m2, bao gồm 1 trệt và 2 lầu, tái hiện sinh động câu chuyện về cây dừa sáp và hành trình gắn bó với đời sống của người dân bản địa. Không chỉ là nơi trưng bày các hiện vật liên quan đến dừa sáp, bảo tàng còn là nơi tôn vinh sự giao thoa văn hóa độc đáo giữa 3 cộng đồng Kinh, Khmer và Hoa. Một điểm nhấn đặc biệt của bảo tàng là khu vực tưởng niệm Hòa thượng Thạch Sô, người đã mang giống dừa sáp về Việt Nam vào năm 1924.
Bức tượng sáp sống động và gốc cây dừa sáp nguyên thủy 100 năm tuổi được bảo tồn trong khuôn viên bảo tàng là những hiện vật quý giá, giúp du khách có thể hiểu rõ hơn về lịch sử và giá trị của dừa sáp. Anh Trần Duy Linh, người sáng lập Công ty TNHH chế biến dừa sáp Cầu Kè, đã dành nhiều năm để tìm hiểu về lịch sử của dừa sáp. Anh đã tiếp cận người dân, các vị sư, cao niên trong vùng và chuyên gia thực vật để lần theo dấu vết lịch sử của dừa sáp.
Quá trình xây dựng bảo tàng không hề dễ dàng, anh Linh đã gặp phải nhiều khó khăn về tài liệu khoa học, hiện vật thất lạc, khó khăn tài chính và sự thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực bảo tàng, du lịch. Tuy nhiên, với đam mê và tinh thần bền bỉ, anh đã từng bước vượt qua. Nhiều hộ dân đã hiến tặng cổ vật, nông cụ trồng dừa cho bảo tàng. Các vị chức sắc Phật giáo, cao niên nhiệt tình hỗ trợ tư liệu và chính quyền địa phương luôn đồng hành, giúp anh hoàn thành ước mơ bảo tồn giá trị văn hóa và lan tỏa giá trị của dừa sáp.
Bảo tàng dừa sáp không chỉ là một công trình văn hóa mà còn mở ra hướng đi mới trong việc phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản. Mục tiêu của bảo tàng không đơn thuần là lợi nhuận mà là tạo ra giá trị bền vững cho cộng đồng, bảo tồn giống dừa sáp quý hiếm, nâng cao nhận thức văn hóa và thúc đẩy kinh tế địa phương. Với việc ra mắt, bảo tàng này hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, giúp họ khám phá và tìm hiểu về giá trị văn hóa và lịch sử của dừa sáp.
Trong tương lai, bảo tàng sẽ đẩy mạnh các sản phẩm du lịch trải nghiệm, đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên chuyên nghiệp; đồng thời kết nối với các đối tác trong và ngoài nước để đưa hình ảnh dừa sáp quê hương vươn xa. Qua đó, bảo tàng cũng hy vọng sẽ đóng góp vào sự phát triển của du lịch địa phương, mang lại nhiều cơ hội kinh tế cho người dân và góp phần bảo tồn di sản văn hóa quý giá của dân tộc.
Hãy cùng chờ đợi và hy vọng rằng bảo tàng dừa sáp sẽ thực sự trở thành một biểu tượng văn hóa và du lịch của tỉnh Vĩnh Long, cũng như là nơi để người dân và du khách có thể tìm hiểu và trải nghiệm về giá trị độc đáo của dừa sáp.
